Το "δέντρο" του ελληνικού πανεπιστημίου

Στα μαθητικά μου χρόνια ήταν πολύ διαδεδομένη στις εκθέσεις που γράφαμε η φράση περί του δέντρου και του δάσους. Η συχνή χρήση της οφειλόταν στο γεγονός ότι αποτελεί τον πιο συνοπτικό τρόπο να περιγράψει κάποιος πως συχνά εστιάζουμε σε ένα πολύ μικρό επιμέρους θέμα που προκύπτει, αγνοώντας τόσο τις ουσιαστικές πτυχές του θέματος -συνήθως επειδή θέλουν βαθύτερη ανάλυση- όσο και τα γεννεσιουργά του προβλήματα, που στην προκείμενη περίπτωση πρέπει να τα αντιληφθούμε ως τα υπόλοιπα δέντρα του δάσους.

Στο δάσος των προβλημάτων της κοινωνίας λοιπόν η κυβέρνηση με την αγαστή -και συχνά εκδουλευμένη- συνεργασία των ΜΜΕ της κυρίαρχης ιδεολογίας, αναδεικνύει το επιμέρους θέμα των κινητοποιήσεων των εργαζομένων στα ελληνικά πανεπιστήμια όχι ως αυτό που είναι, δηλαδή όχι ως μια αντίδραση στην αντίληψη πως οι απολύσεις αποτελούν μέσο εξυγίανσης ενός οργανισμού, αλλά ως μια "συντεχνιακή" αντίδραση καλοβολεμένων δημοσίων υπαλλήλων που "πληρώνονται για να μην έχουν αντικείμενο".

Μόλις εδραιώθηκε στα πλατιά κοινωνικά στρώματα η αντίληψη περί ανοικτού και όχι απαραίτητα λειτουργικού πανεπιστημιόυ ήρθε από τα παρασκήνια το θέμα των "μη κρατικών" πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Το ίδιο θέμα είχε αναδειχθεί στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας όπου όμως συνάντησε οργανωμένες αντιδράσεις και μπήκε στον πάγο για να επανέλθει δυναμικά τώρα που το ελληνικό πανεπιστήμιο είναι αποδυναμωμένο και  αδύναμο χωρίς απαραίτητους πόρους για τη λειτουργία του. 

Λέγοντας βέβαια "μη κρατικό" δεν εννοούμε παρά ιδιωτικό, ένα μηχανισμό παραγωγής εργαζομένων με πολύ εξειδικευμένες γνώσεις που θα ικανοποιούν τις τρέχουσες ανάγκες μιας εταιρίας ή ενός κλάδου αλλά χωρίς τις επαρκείς γνώσεις που θα καταστήσουν τους εργαζόμενους αυτούς ικανούς σε πιο διευρυμένο εργασιακό περιβάλλον καθώς η όλη "δια βίου" εκπαίδευση του θα επαφίεται στον ιδιωτικό φορέα που ταυτίζεται με τον εργοδότη. Θα έχουμε οπότε εργαζόμενους που θα είναι όχι μόνο απόλυτα εξειδικευμένοι χωρίς ευρύτερα πεδία γνώσεων αλλά και πλήρως εξαρτημένους από τον εκάστοτε εργοδότη στην επικαιροποίηση του αντικειμένου εργασίας και άρα παντελώς ανίκανους να αντιδράσουν στην όποια εργοδοτική αυθαιρεσία.

Επιπλέον σε μια εκπαίδευση που, αν και είναι ήδη δωρεάν, έχει έντονα ταξικό χαρακτήρα, η υποκατάστασή της απο ιδιωτική εκπαίδευση δε θα είναι απλά πιο έντονα ταξική αλλά και δε θα δημιουργεί επιστημονικά υπόβαθρα, δηλαδή εργαλεία ανάλυσης, παραγωγικης-επαγωγικής σκέψης κλπ. Ο βασικός ρόλος του πανεπιστημίου δεν είναι η απόκτηση γνώσης αλλά η απόκτηση εργαλείων επεξεργασίας της γνώσης. 

Δεν είμαι αντίθετος στην ιδέα της δωρεάν ελεύθερης γνώσης, κάθε άλλο αλλά είμαι με κάθε τρόπο αντίθετος στην υποκατάσταση του ρόλου του πανεπιστημίου απο "ιδιωτικά πιστοποιητικά" που δεν ακολουθούν τις ανάγκες της επιστήμης και της κοινωνίας που υπηρετούν αλλά αυτές του εκάστοτε εργοδότη.

Αν πετύχει η κίνηση αυτή της κυβέρνησης, που δεν πρέπει να ξεχνάμε πως εξυπηρετεί τις ανάγκες της άρχουσας τάξης και όχι της κοινωνίας, θα περάσουμε σταδιακά σε νέες απαξιώσεις-ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων αγαθών όπως είναι ξεκάθαρο πως συμβαίνει και στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, αν δεν τους σταματήσουμε εμείς δε θα σταματήσουν πουθενά και ένα προς ένα τα κοινωνικά κεκτημένα, που ως άλλα δέντρα σίγουρα δεν ειναι υγιή, αντί να θεραπεύονται θα καταρίπτονται προς τέρψη των καιροσκόπων που περιμένουν πως και πως να γευτούν τα ανταποδοτικά μέτρα μιας συνεχούς διαπλεκόμενης σχέσης με την εξουσία.