Εκκλησία και Κράτος

Η ανεξιθρησκία είναι κατοχυρωμένη από το ελληνικό Σύνταγμα 1975/2008 όχι μόνο ως ανοχή αλλά και ως δικαίωμα λατρείας των γνωστών θρησκειών στο άρθρο 12:
1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.
2. Kάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη και τα σχετικά με τη λατρεία της τελούνται ανεμπόδιστα υπό την προστασία των νόμων. H άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. O προσηλυτισμός απαγορεύεται.
3. Oι λειτουργοί όλων των γνωστών θρησκειών υπόκεινται στην ίδια εποπτεία της Πολιτείας και στις ίδιες υποχρεώσεις απέναντί της, όπως και οι λειτουργοί της επικρατούσας θρησκείας.
4. Kανένας δεν μπορεί, εξαιτίας των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, να απαλλαγεί από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς το Kράτος ή να αρνηθεί να συμμορφωθεί προς τους νόμους.
5. Kανένας όρκος δεν επιβάλλεται χωρίς νόμο, που ορίζει και τον τύπο του.

Το να συζητήσουμε το κατά πόσο το ελληνικό κράτος διασφαλίζει το δικαίωμα θρησκευτικής λατρείας άλλων θρησκειών πέραν των Χριστιανικών νομίζω πως είναι σα να συζητάμε τα αυτονόητα... δεν το διασφαλίζει και δε θα το κάνει για δυο πολύ σημαντικούς λόγους: αφενός γιατί η ελληνική ορθόδοξη εκκλησία έχει τόσες προσβάσεις στο εγχώριο πολιτικό σύστημα αλλά και στις τάξεις της λαϊκής δεξιάς που τα κέντρα ελέγχου των ρασοφόρων φροντίζουν να εξαφανίζουν κάθε τέτοια φωνή και αφετέρου επειδή μας έχουν ποτίσει ως λαό με τόση μισαλλοδοξία για κάθε άλλο θρήσκευμα που θεωρούμε πως ένα τέμενος ισοδυναμεί με κατάργηση της πίστης του καθενός από εμάς. Κατά παρόμοιο τρόπο για χρόνια τα συμφέροντα των εταιριών διύλησης εμπόδιζαν την κυκλοφορία πετρελαιοκίνητων στα αστικά κέντρα και σχεδόν όλοι είχαν πειστεί πως οι πετρελαιοκινητήρες μπορεί να είναι οικονομικότεροι αλλά είναι πιο ρυπογόνοι, στα βιβλία της φυσικής οι μαθητές διδάσκονταν πως τα αρχικά προϊόντα κλασματικής απόσταξης ήταν ξεκάθαρα πιο επιβλαβή προς το περιβάλλον... έστω και αργά, ευτυχώς, το θέμα διευθετήθηκε.
Επιστρέφοντας στο θέμα του δικαιώματος της ανεξιθρησκείας, θα πει κανείς πως δεν απαγορεύει κανείς σε όποιον θέλει να φτιάξει έναν χώρο λατρείας για όποια αναγνωρισμένη θρησκεία εφόσον το επιθυμεί. Η βάση της σκέψης θα ήταν σωστή αν δεν κόβονταν συνεχώς κονδύλια για τη στήριξη έργων αναστήλωσης διαφόρων χριστιανικών ορθόδοξων ναών. Το δικαίωμα εμπεριέχει όχι μόνο τη δυνατότητα δημιουργίας χώρων θρησκευτικής λατρείας αλλά και την ίση αντιμετώπιση από πλευράς του κράτους όλων των θρησκευτικών δογμάτων όχι μόνο στα λόγια αλλά και στην πράξη.
Ενδεικτικά οι ιερείς της ελληνο-ορθόδοξης εκκλησίας είναι δημόσιοι υπάλληλοι, πληρώνονται με δημόσια δαπάνη και απολαμβάνουν μονιμότητα. Τα έσοδα της εκκλησίας, που απολαμβάνει φορολογική εύνοια σκανδαλώδη για το δυτικό κόσμο, δεν επρκούν για την πληρωμή μισθών και ασφαλίστρων για τους ιερείς; Ασφαλώς και επαρκούν και μάλιστα περισσέυουν αλλά δεν υπάρχει πολιτική βούληση.
Η εκκλησία στην Ελλάδα είναι παντού με όρους κυρίαρχης ιδεολογίας. Τα παδιά πριν αρχίσουν το μάθημα προσεύοχνται, οι φαντάροι ορκίζονται με θρησκευτικό όρκο, στις δικαστικές αίθουσες οι μάρτυρες ορκίζονται στο Ευαγγέλιο, οι Έλληνες βουλευτές εκκλησιάζονται και ορκίζονται με θρησκευτικό όρκο, η θρησκευτική πράξη της βάφτισης ή του γάμου ισοδυναμεί με κρατική ληξιαρχική πράξη. Γενικότερα τα όρια κοσμικού κράτους και εκκλησίας δεν είναι απλά δυσθεώρητα, είναι ανύπαρκτα. Πόση ανεξιθρησκεία απολαμβάνει ένας αλλόδοξος ή ένας άθεος στην καθημερινότητά του; Καθόλου ή ελάχιστη. Δυστυχώς η κυρίαρχη ιδεολογία στην Ελλάδα την έχει ταυτίσει με την κατάργηση της πίστης. Όταν το ελληνικό κράτος αποφάσισε -επιτέλους- να αφαιρέσει το θρήσκευμα από το κρατικό έγγραφο της αστυνομκής ταυτότητας ξεσηκώθηκαν κάθε λογής θρησκόληπτοι, μισαλλόδοξοι και διοικούντες την εκκλησία να μιλήσουν για καταπάτηση της πολιτισμικής ταυτότητας και ισοπέδωση της ιστορίας. Δεν είχαν λογικά επιχειρήματα, κινδυνολογούσαν περί εωσφόρου που κινεί τα νήματα για να οδηγήσει τους ανθρώπους στην κόλαση και άλλα τέτοια. Το να απαντάς με ένα δικό σου σύστημα αξιών σε λογικά επιχειρήματα δεν είναι μόνο παράλογο είναι και επικίνδυνο. Είναι μάλιστα δυο φορές επικίνδυνο όταν οι περισσότεροι γνωρίζουν πως από άμβωνος μια σημαντική πλειοψηφία ιερέων δεν κηρύττει θρησκευτικά κείμενα, κάνει πολιτική προπαγάνδα χείριστης μορφής.
Ο διαχωρισμός εκκλησίας και κράτους είναι επιτακτική ανάγκη όχι μόνο επειδή αποτελεί θεμελιακή προϋπόθεση του σεβασμού της ανεξιθρησκείας, αλλά και επειδή θα ελαφρύνει το δημόσιο από αρκετούς μισθούς αλλά και από ετήσιες δαπάνες που δεν υπάρχει η πολυτέλεια να χάνονται χάρην προσωπικών φιλιών και πολιτικών συμφερόντων. Κλείνοντας καλό είναι να αναρωτηθούμε, το όνομα Χρίστος γράφεται με "η" αν και προέρχεται από τη λέξη "χρίσμα" και μάλιστα πολλοί γλωσσολόγοι επιμένουν πως πρόκειται για το όνομα Χριστός με αναβιβασμό του τόνου... γιατί λοιπόν με "η" και όχι με "ι". Ίσως να μην έχει σημασία αλλά είναι ενδεικτικό της δύναμης της εκκλησίας στην Ελλάδα.

Τρίτος δρόμος, ιστορικός συμβιβασμός ή το πείραμα της αριστεράς στην Ελλάδα;

Τον τελευταίο καιρό γράφονται και λέγονται διάφορες απόψεις για το τι ακριβώς είναι το φαινόμενο του Συ.Ριζ.Α που αναδείχθηκε από τις εκλογές της 6.5. Οι φίλοι των συνομωσιών λένε πως πρόκειται για πράκτορα των Αμερικάνων που θέλουν να αντρέψουν την Ευρωζώνη, το ΚΚΕ και ένα κομμάτι της Σοβιετικού τύπου αριστεράς φωνάζουν σε όλους τους τόνους πως πρόκειται για ένα ακόμα φαινόμενο "τρίτου δρόμου" που θα μεταλλαχθεί σε νεοφιλελεύθερο μετά τις εκλογές (αν πάρει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης), ενώ κάποιοι άλλοι θεωρούν πως θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε έναν ακόμα "ιστορικό συμβιβασμό" αντίστοιχο του Μπερλινγκουέρ ή της ιστορίας της συγκυβέρνησης στην Ελλάδα. Τέλος υπάρχουν και αυτοί που θεωρούν πως πρόκειται για ένα Σταλινικού τύπου σχηματισμό που απλά φοράει ένα πιο ήπιο προσωπείο περιμένωντας πότε θα πάρει αυτοδυναμία για να σηκώσει ο Τσίπρας την κόκκινη γραμμή και να καλέσει τον Περισσό να δώσει εντολή να βγάλουν από τις αποθήκες τα όπλα του ΕΑΜ και να καταλάβουν τα χειμερινά ανάκτορα... Η αλήθεια είναι πως η ιστορία της αριστεράς στην Ελλάδα το 2012 φαίνεται να είναι εντελώς διαφορετική από αυτές του παρελθόντος. Απορρίπτωντας το τελευταίο επιχείρημα ως μάλλον ανυπόστατο και το πρώτο ως σίγουρα τραγελαφικό θα ασχοληθούμε, για οικονομία χρόνου, με τα δυο ενδιάμεσα. Μπορεί να επιδιώκει ο Συ.Ριζ.Α να διαπράξει έναν ακόμα ιστορικό συμβιβασμό; Είναι λάθος να απαντάς σε ερώτηση με αντερώτηση αλλά στην περίπτωση αυτή δε βλέπω άλλο τρόπο να καταλήξουμε σε απάντηση. "Γιατί δεν το έκανε την εβδομάδα των διερευνητικών;" Ήταν σε θέση ισχύος, η μεγάλη πλειοψηφία των ΜΜΕ και των πολιτικών κομμάτων πίεζε προς αυτό το δρόμο και υπήρχε διάχυτη η ατμόσφαιρα "κυβέρνηση ή πτώχευση" και θα μπορούσε να βρει ένα κάρο δικαιολογίες για να μπορέσει να μην επωμιστεί το πολιτικό κόστος μιας τέτοιας επιλογής. Όταν ο Μπερλινγκουέρ στην Ιταλία μιλούσε για τον συμβιβασμό τα μέλη του ΚΚΙ τότε φώναζαν "Ενρίκο σφίξε τη γροθιά σου", το μήνυμα των εκλογών του Μαΐου ήταν αναμφίβολα η καταδίκη όσων μας έφεραν σε θέση χρεωκοπίας και μια τέτοια συνεργασία το μόνο που θα έκανε θα ήταν να σταματήσουν οι φωνές που μιλούσαν για μη νομιμοποιημένη κυβέρνηση που έφερα τα δύο μνημόνια και τις συνέπειές τους. Ο Συ.Ριζ.Α τήρησε μια αμυντική στάση απέναντι σε όλες τις φωνές για υπαναχώρηση σε θέσεις και προεκλογικές δεσμεύσεις προκαλώντας απορία για ένα "όχι" που δεν χρειαζόταν να ειπωθεί καθώς τα τρια κόμματα που υποτίθεται είχαν συμφωνήσει στην ιδέα οικουμενικής κυβέρνησης και δεν χρειάζονταν ούτε την ανοχή, ούτε τη στήριξη του, όχι για τα "κουκιά" όπως μας λένε συχνά οι δημοσιογράφοι της τηλεόρασης, αλλα γιατί ήταν πασιφανές πως μια τετοια κυβέρνηση πιο πολύ κακό θα έκανε παρά καλό... θα έβαζε τρικλοποδιές ο ένας στον άλλον για κάποιους μήνες και μετά τον αύγουστο θα πηγαίναμε σε εκλογές έχοντας χάσει 3-4 μήνες χωρίς να έχει γίνει ουσιαστικά τίποτα. Κυβέρνηση συνεργασίας δεν είναι κυβέρνηση ισοπέδωσης και απαξίωσης πολιτικών θέσεων. Υπό αυτή την έννοια κατά τη γνώμη μου το να μην δεχτεί ο Συ.Ριζ.Α να συμμετέχει σε ένα τέτοιο μόρφωμα είναι πράξη ευθύνης απέναντι στην ιστορική συγκοιρία. Μήπως ο Σύ.Ριζ.Α είναι μια περίπτωση Πα.Σο.Κ δεκαετίας '80; Κι εδώ υπάρχουν σοβαρές αντιφάσεις σε όσους ορθώνουν αυτό το επιχείρημα. Το Πα.Σο.Κ φώναζε τότε "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο" και "Έξω οι βάσεις του θανάτου" και όταν λέμε φώναζε, δεν εννοούμε σε πορείες και συγκεντρώσεις... ήταν βασικές προεκλογικές θέσεις, θέσεις που αν και άνηκαν στην αριστερά αλλά χρησιμοποιήθηκαν από το Πα.Σο.Κ σε έναν μοναδικής ιστορικότητας οπορτουνισμό και καιροσκοπισμό που βέβαια του έδωσε το 48% και μαζί με αυτό την ευκαιρία να αθετήσει όλες τις υποσχέσεις για εθνική ανεξαρτησία και διαφάνεια. Ο Συ.Ριζ.Α θα λέγαμε πως συνοψίζει τις θέσεις του σε τρία σημεία θέσεων: 1) πολιτική αποπληρωμής του πραγματικού χρεους με όρους που δεν εξαθλιώνουν το λαό, 2) προτεραιότητα των ανθρώπων έναντι των κερδών και των οικονομικών συμφερόντων και 3) ακύρωση των διατάξεων και των νομοσχεδίων που εκχωρούν εθνική κυριαρχία. Μέσα ή έξω από το ευρώ(;) θα ρωτήσει κανείς, καθώς αυτό μας κάνουν να πιστεύουμε πως είναι το πραγματικό δίλημμα. Η απάντηση είναι πως δεν ξέρει κανείς και δεν είναι αυτή η ουσία. Η πορεία του Ευρώ, δηλαδή της Νομισματικής Ένωσης, είναι μια πορεία σταθερά καθοδική που στηρίζεται σε δίπολα βορρά-νότου ή/και πλούσιων/φτωχών και ελάχιστα θα επηρεάσει η Ελλάδα τις εξελίξεις. Το μεγάλο διακύβευμα είναι πως πρέπει να στηθούν τα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας με τρόπο που να μπορεί να αντέξει μια οποιαδήποτε εξέλιξη και να απαγκιστρωθούμε από τα ψευτοδιλήμματα. Αν κάποιος μπορεί παρά τα όσα λέγονται από εδώ και από εκεί να βρει σημεία πολιτικής ανευθυνότητας και ανεπάρκειας στην ιστορική συγκοιρία και εμπίπτουν στο φάσμα του λαϊκισμού, πολύ ευχαρίστως να το συζητήσουμε, αλλά με επιχειρήματα λογικής και όχι θυμικού. Το αν (και εφόσον λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης) ο Συ.Ριζ.Α ή ενα σχήμα δομημένο στις θέσεις του για την πορεία της χώρας μπορέσει να καταφέρει τόσα πολλά στο επόμενο κρίσιμο -αλλά βραχύ- διάστημα μένει να αποδειχθεί και να κριθεί θετικά ή αρνητικά σε βάθος 2-3 χρόνων αλλά και πιο μακροπρόθεσμα από τις μετέπειτα εξελίξεις. Η ιστορία της Αριστεράς της 6.5. στην Ελλάδα μοιάζει να είναι κάτι διαφορετικό και όσο αυτή θα αρνείται να πέσει στις παγίδες του παρελθόντος τόσο θα γεννά τις αντιδράσεις ενος συστήματος που έχει σαπίσει αλλά προσπαθεί να αμυνθεί με όσα μέσα (μαζικής ενημέρωσης κυρίως) του έχουν απομείνει πιστά.

Βία στη βία ή λόγος στη βία;

Είναι βασική αρχή της φυσικής ότι η κάθε δράση θα έχει μια ίσης δύναμης και αντίθετης κατεύθυνσης αντίδραση. Σε επίπεδο κοινωνίας τα πράγματα είναι κάπως πιο σύνθετα καθώς ούτε η αντίδραση, ούτε το μέγεθος της, αλλά ούτε και η κατεύθυνσή της είναι προκαθορισμένα από την απολυτότητα νόμων όπως αυτοί της φυσικής.
Σε διάφορα fora ανά το διαδίκτυο,και ιδίως σε αυτά της ελευθεριακής και αναρχικής πολιτικής σκέψης, θα βρει κανείς αρκετές φωνές που μιλούν για ένα μαζικό antifa κίνημά´ οργανωμένο στις γειτονιές ως απάντηση στις συμμορίες ακροδεξιών στοιχείων, κυρίως υποκινούμενων από τη ΧΑ αλλά και άλλες παρόμοιες οργανωσεις. Σκοπός του θα είναι η δημιουργια ενός κυκλώματος προστασίας των μεταναστών, κατ´ αρχήν, από ρατσιστικές επιθέσεις. Αντικρούεις τη φωτιά με φωτιά με άλλα λόγια.
Σε μια πρώτη σκέψη, κάπως πιο ενστικτώδη το επιχείρημα μοιάζει δελεαστικό προχωρώντας όμως σε μια πιο γενιεκευμένη θεώρηση του φαινομένου θεωρώ πως αυτή η πρόταση στερείται όχι μόνο πολιτικής τεκμηρίωσης αλλά και αποτελεσματικότητας. Αρχικά να δούμε ποιοί είναι αυτοί που πραγματοποιούν τα πογκρόμ ή τις μεμονομένες επιθέσεις μίσους. Φαντάζομαι δεν έχει κανείς στο μυαλό του τον Μιχαλολιάκο να φοράει κράνος και να τριγυρίζει στους δρόμους της Αθήνας (τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια). Το ποιοί είναι έχει μια πολυσυλλεκτική απάντηση, είναι άλλωστε κοινωνικό φαινόμενο, και μονο ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπιστεί. Με μια ματιά σε εικόνες απο τις συγκεντρώσεις τους αλλά και από τηλεοπτικές παραστάσεις όσων έγιναν ξαφνικά γνωστοί σε όλους ως βουλευτές θα διακρίνει κανείς μια εξαιρετική ομοιομορφία...τουλάχιστο φαινομενικά. Σε μια τέτοια οργάνωση όμως δε γίνεται να μην υπάρχει ιεραρχία και μάλιστα πολύ αυστηρή, κάποιες φορές δε σίγουρα θα τηρούνται οι κανόνες των συνομωτικών, παρακρατικών ομάδων.
Συμπερασματικά και για να μη γίνει υπερανάλυση θα αφήσουμε κατά μέρος τα επιτελικά μέλη καθώς και τους θεωρητικούς προπαγανδιστές κυρίως γιατί ότι και να γίνει, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δύσκολα θα πάρουν άλλο δρόμο, είτε γιατί έχουν μπολιαστεί ιδεολογικά με τις αρχές του φασισμού και του ρατσισμού, είτε γιατί ίσως να αποκομίζουν οικονομικά ή και άλλου τύπου οφέλη από τέτοιες δραστηριότητες.
Αν δούμε τα περιστασιακά μέλη και τους ψηφοφόρους πιστεύω είναι ευδιάκριτες δυο διαφορετικές κατηγορίες ανθρώπων που κάνουν πιο συχνή την παρουσία τους και μάλιστα οι μεν στους ψηφοφόρους και οι δε στα ευκαιριακά-περιφερειακά μέλη.
Οι φοβισμένοι, αγανακτισμένοι, πολίτες που συνήθως ψήφιζαν ΝΔ και στις πρόσφατες εκλογές επηρεασμένοι από την ανέχεια των υποβαθμισμένων περιοχών, που γέννα με σχέση αίτιου-αιτιατού την εγκληματικότητα και αυτή,με τη σειρά της, οδηγεί με ακρίβεια στο φόβο και την ανασφάλεια, στη συντηρητικοποίηση και τέλος στο κατά πάντων μίσος. Κατά πλειοψηφία πρόκειται για λούμπεν στοιχεία της κοινωνίας που εκφράζουν εύκολα οργή και αγανάκτηση και άλλο τόσο εύκολα αλλάζουν ρότα με κριτήριο ευκαιριακό. Σε αυτούσ λοιπόν η εύκολη λύση μοιάζει και ιδανική: Για ολα φταινε οι μετανάστες, αν φύγουν θα φτιάξει η κατάσταση. Κατά κύριο λόγο πρόκειται για ευκαιριακά μέλη που επί χρόνια είχαν ένα πιο "απολίτικο" προφίλ και δεν ασχολούνταν με πολιτικές ή κοινωνικές συζητήσεις παρά μόνο με όσα τους αφορούν επιφανειακά και μάλλον αβασάνιστα, κυρίως τον οπαδισμό σε επίπεδο καφενείου. Δύσκολα θα βγουν με το ξύλο στο χέρι να κάνουν περιπολίες αλλά πολύ εύκολα θα χειροκροτήσουν ενέργειες ανάλογες ενός "εκδικητικού ξυλοδαρμού".
Οι νεόπλουτοι που τους χαλάει την αισθητική το γεγονός πως "αυτοί έφυγαν απο το κέντρο και ήρθαν σε εμάς" είναι η κυρία με το SUV και το κινητό σκουλαρίκι που βγάζει απειλητικά το χέρι όταν πάει κάποιος Ασιάτης να της καθαρίσει το παρμπρίζ. Είναι οι ίδιοι που θα σου δώσουν το αφοπλιστικό επιχείρημα "και τι με νοιάζει εμένα αν πεινάνε, ας δούλευαν στη χώρα τους". Είναι οι παλιοί ευνοούμενοι του δικομματισμού που τώρα φαίνονται να κινούνται προς τον Τζήμερο κατά ένα μέρος, αφού "τιμωρήσαν το δικομματισμό" ή θα επανέλθουν στα παραδοσιακά νεοφιλελευθερα κόμματα. Είναι οι ίδιοι που έχει στο μυαλό του ο Σαμαράς όταν αναφέρεται σε "νοικοκυραίους".
Μια πράξη λοιπόν όπως αυτές που προτείνονται, να οργανωθεί το αντίπαλο δέος όπου υπάρχουν έντονα φαινόμενα το μόνο αποτέλεσμα που θα έχει θα είναι να συντηρητικοποιήσει κι άλλο τους "φιλησηχους" πολίτες των φτωχογειτονιών σπρώχνοντάς τους
πιο κοντά στη φασιστική αντίληψη μετατρέποντας την αυθόρμητη επιλογή σε συνειδητή ενισχύοντας την αντιδραστική τάση τους, και απο την άλλη να ανακόψει την εκλογική κάθοδο της ΧΑ κρατώντας τους νεόπλουτους των προαστίων κοντά στο Μιχαλολιάκο. Το δεύτερο ίσως να είναι λιγότερο σημαντικό, αν και μια εκλογική σταθεροποίηση της Χα μπορει να έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, όμως το να σπρωχτούν τα στρώματα της ανέχειας και του -μετα βίας- βιοπορισμού προς τη ΧΑ μπορεί να αποβεί καταστροφικό για τη δημοκρατία. Κάποιες φορές στην κοινωνία οι νόμοι της φυσικής λειτουργούν με όρους προόδου και αν δεν προληφθούν μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη η κατάσταση...

Ο άνθρωπος που άλλαξε την αριστερά

Πριν από τρία χρόνια έφυγε από κοντά μας ο άνθρωπος που έβαλε τη σφραγίδα του όσο λίγοι στην ανανεωτική αριστερή σκέψη. Όποιος από εμάς είχε την τύχη να συνομιλήσει μαζι του έστω και για λίγα λεπτά θα θυμάται τον ήπιο, μεστό, περιεκτικό και χωρίς αχρείαστους συναισθηματισμούς λόγο του.
Αυτές τις μέρες που η, άνευ προηγούμενου, επίθεση στην ανανεωτική αριστερά απο συντριπτική μερίδα των τηλεοπτικών, κυρίως, ΜΜΕ γιγαντώνεται ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης θα μπορούσε να προσφέρει την ήρεμη δύναμη του,να ακουστεί χωρίς να φωνάζει.
Η μεγαλύτερη προσφορά του στο χώρο της ανανεωτικης, ευρωπαϊκής αριστεράς ήταν ότι μας έκανε να σκεφτόμαστε διαφορετικά, για την κοινωνία αλλά μέσα απο αυτή,με λόγο απλό και σαφή, να αποβάλουμε τα σύνδρομα του σωτήρα και της απόλυτης αλήθειας. Η οικολογία, ο σεβασμός της διαφορετικότητας και η φεμινιστική έκφανση της αριστεράς οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο Μιχάλη Παπαγιαννάκη, καθώς και το όραμα της αριστεράς που διεκδικεί τη στήριξη του λαού όχι για να καταγγέλει απο τη γωνία της, δέσμια των φαντασμάτων του παρελθόντος, αλλά για να ασκήσει κυβερνητικό έργο, να πορευθεί στο πλάι του λαού προς ένα μέλλον ευνοϊκότερο από τη ζοφερή πραγματικότητα του παρόντος.
Ο Μιχάλης (όταν μια φορά τον προσφωνησα "κύριο Παπαγιαννάκη" με αγριοκοίταξε) θα λείψει από όλους μας ως πολιτικός με προσωπικότητα, με σθένος, χωρίς θέσφατα περί ιδεολογικής καθαρότητας. Η αριστερα των κινημάτων, της οικολογίας και του δημοκρατικού δρόμου έχει χάσει το σημαντικότερο κομμάτι του ασυμβίβαστου εαυτού της, αυτού που δεν ξεπουληθήθηκε ποτέ για μια θέση στα υπουργικά έδρανα της βουλής στο όνομα του κατ´επίφαση σοσιαλισμού του Πα.Σο.Κ.

Keep your enemies closer

Τον τελευταίο καιρό η δημοσιογραφική παρέα του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή του Β' αλλάζει πλεύση και στηρίζει το Σύριζα και ευκαιριακά τους Ανεξ. Έλληνες. Δεν κάνω δίκη προθέσεων αλλά το να ακούω το Χατζηνικολάου να λέει πως "δεν το γουστάρει το μηνμόνιο" ή τον Τράγκα να είναι έτοιμος να επανασυστήσει το ΕΑΜ... είναι σαν να ακούω την Αλέκα Παπαρήγα να προσβάλει τον πρώην υπαρκτό σοσιαλισμό... κάτι δεν μου πάει καλά. Η δημοσιογραφική παρέα που μετά την ανάδειξη του Σαμαρά σε πρόεδρο της ΝΔ εκπαραθυρώθηκε από τις θέσεις εύνοιας της στρατευμένης στη ΝΔ δημοσιογραφία ξαφνικά θυμήθηκε όλα τα λάθη που έχει κάνει η ΝΔ ως κυβέρνηση και ως αντιπολίτευση; Για μένα σαφώς και όχι. Απλά λειτουργεί η λογική ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου. Η ανάδειξη του Συριζα από το εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαϊου ως του αντίβαρου στο Νεοφιλελεύθερο-σκληρά καπιταλιστικό πρόσωπο της ΝΔ έδωσε μια καλή ευκαιρία στο Χατζηνικολάου και τους λοιπούς υποστηρικτές του Καραμανλή επί των έργων και των ημερών του, να ανατρέψουν τους συσχετισμούς εντός της ΝΔ -ακόμα και σπρώχνοντας κόσμο προς την αριστερά. Κυρίως γιατί θεωρούν πως οι ίδιοι θα μπορέσουν να τους ξαναγυρίσουν σε επόμενες εκλογές αρκεί να χάσει την εμπιστοσύνη των μελών και των ψηφοφόρων της Κεντροδεξιάς ο Σαμαράς. Το ποιον προωθούν ως τον επόμενο πρόεδρο δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο. Πιστεύω πάντως όχι την Ντόρα Μπακογιάννη, ίσως τον Μάκη Βορίδη που προέρχεται από τις τάξεις της ΟΝΝΕΔ και τον γνωρίζουν καλά. Η σοβαρή επιλογή που πρέπει να κάνει κατά τη γνώμη μου ο Σύριζα είναι αν πρέπει να δεχθεί ακόμα και τους ευκαιριακούς συμμάχους που του προσφέρονται ή αν θα τους απορρίψει προτιμώντας μια πιο καθαρή εικόνα. Προσωπικά δεν γνωρίζω υπό τις παρούσες συνθήκες και με όσα διακυβέυονται για το αύριο όλων μας ως ανθρώπων και ως εργαζόμενων αν είναι μια εύκολη απόφαση ή αν πρέπει να ληφθεί καν. Ίσως το καλύτερο που μπορεί να γίνει είναι αυτό που συμβαίνει τώρα, τους αφήνεις να κάνουν το παιχνίδι τους, χωρίς να συμμετέχεις σε αυτό.

Τα διεθνή συμφέροντα και οι ελληνικές εκλογές

Θα μπορούσε να πει κανείς πως βρισκόμαστες εν μέσω μιας σύντομης "εκλογιάδας" κατ αντιστοιχία του όρου "ολυμπιάδα" που αποτελούσε το μεσοδιάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών ολυμπιακών αγώνων. Μόνο που στην εκλογιάδα δεν γίνεται άρση των εχθροπραξιών όπως στην αρχαία Ελλάδα, μάλλον θα έλεγε κανείς πως αυτές εντείνονται και γίνονται κατά λίγο ή πολύ αθέμιτες. Η 6η Μαϊου, που ανάλογα με την εξέλιξη των γεγονότων θα χαρακτηρισθεί ως η μέρα που έγινε η αρχή της αλλαγής για την Ευρώπη ή ως ο Μάης του 12, ήταν μια παρέκκλιση στα σχέδια των παγκόσμιων (και όχι γερμανικών, όπως συνηθίζουμε να λέμε) συμφερόντων που εκμεταλλεύονται όχι μονο τους ΈΔλληνες αλλά και συνολικά τους λαούς της Ευρώπης. Η μήπως όχι; Μπορεί η άνοδος της Αριστεράς στην Ελλάδα να ήταν μια επιλογή του ελληνικού λαού προερχόμενη από την απαξίωση και τα προδομένα όνειρα των ψηφοφόρων και ίοως σε ένα βαθμό από την απόκτηση ταξικής συνείδησης, ή από της αρχή μιας τέτοιας διαδικασίας, αλλά όλοι έσπευσαν να παίξουν το παιχνίδι τους με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Τα Αμερικανο-γαλλικά συμφέροντα, που φαίνονται να σχηματίζουν έναν νέο άξονα ως αντίβαρο στην αξίωση των συμφερόντων που εξυπηρετεί η συντηρητική κυβέρνηση της Μέρκελ να υψώσει έναν ισχυρό οικονομικά, συγκεντρωμένο όμως στην κεντρική γερμανόφωνη Ευρώπη, πόλο. Ο Ομπάμα και ο Ολάντ φαίνονται να κάνουν έναν λευκό γάμο συμφερόντων, όχι απαραίτητα κοινών, αλλά με κοινό σκοπό: να κοπούν τα φτερά της Γερμανίας. Οι μεν ΗΠΑ δε βλέπουν με καλό μάτι, ούτε πολιτικά ούτε οικονομικά, μια τέτοια κίνηση κυρίως επειδή θεωρούν πως ο δυτικός κόσμος μπορεί να αρκείται σε ένα μόνο ισχυρό πόλο, αυτό της Wall Street. Οι δε Γάλλοι ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι τις κινήσεις σαρκοζί να αφήσει την οικονομική πρωτοβουλία στη Γερμανία, κρατώντας για τους ίδιους το ρόλο της πολιτικής ολοκλήρωσης, μια ολοκλήρωση που μπορεί να συνάδει με την ιστορία των Γάλλων, που θεωρούν εαυτούς το πολιτιστικό και πολιτικό κέντρο της Ευρώπης και την κινητήρια δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και μια ολοκλήρωση που όσο μένει στα χαρτιά δεν μεταφράζεται σε κανένα απολύτως πραγματικό συμφέρον. Μετά την πρώτη αμηχανία και οι δύο αντιμετώπισαν με ανάμεικτα συναισθήματα, και λόγο, την άνοδο της Αριστεράς στις ελληνικές εκλογές. Τα πιο προοδευτικά κομμάτια είδαν με μια "συμπάσχουσα επιφύλαξη" τα γεγονότα και επιφυλάσσονται να ξεκαθαρίσουν τη στάση τους μετά και τη 17η Ιουνίου. Τα πιο συντηρητικά κομμάτια όμως, αυτά που ταυτίζονται με τα συμφέροντα των μεγάλων κεφαλαίων και αγιοποιούν το κέρδος και την ανταγωνιστικότητα ως τις απόλυτες πανανθρώπινες αξίες βλέπουν να χάνουν τα κέντρα ελέγχου που είχαν εγκαθιδρύσει στην Αθήνα και μαζί με αυτά συμφωνίες πολλών εκατομμυρίων. Βέβαια μέχρι πρότινος το ισχυρότερο λόμπυ ήταν αυτό των γερμανικών συμφερόντων και ίσως βλέπουν το αποτέλεσμα της 6 Μαϊου ως μια θετική εξέλιξη που δημιουργεί από την αρχή μια χωρητικότητα στα ελληνικά κέντρα λήψης αποφάσεων, οπότε και αυτοί θα περιμένουν τη 17η Ιουνίου και αναλόγως των διαθέσεων της όποιας κυβέρνησης θα κρίνουν το αποτέλεσμα. Αν δουν πως αναδύεται μια ενδυναμωμένη Αριστερά η οποία θα τηρήσει σκληρή στάση απέναντι στην Μέρκελ μπορεί και να δράσουν υποστηρικτικά (ευκαιριακά πάντως) με στόχο να αποδιοργανώσουν το κατεστημένο των γερμανικών συμφερόντων που ήδη φαίνειται να ψάχνει τον επόμενο Καγκελάριο της Γερμανίας, ένα χτύπημα κάτω από τη ζώνη αν το πούμε διαφορετικά. Αν από τις επόμενες εκλογές προκύψει μια Συντηρητική κυβέρνηση, ή η Κεντροδεξιά Πολυκατοικία όπως μας τη λένε οι δημοσιογράφοι, θα εξετάσουν το ενδεχόμενο να εγκαθιδρύσουν ισχυρά κέντρα επιρροής επί των αποφάσεων, αν το πετύχουν θα ελέγξουν άμεσα τις εξελίξεις. Αν δεν το πετύχουν θα κινηθούν με όρους διαπραγμάτευσης προς τα γερμανικά συμφέροντα με σκοπό "να τα βρούν", πράγμα που ίσως τους κοστίσει κάτι παραπάνω αλλά το θεωρούν ως το μόνο plan B. Η περίπτωση που έχει ιδιαίτερη αξία να εξετασθεί είναι ποιά θα είναι η στάση των Γαλλο-Γερμανών όταν (χρονικο-υποθετικός ο σύνδεσμος μην το ξεχνάμε) η αναδειχθείσα κυβέρνηση της Αριστεράς καταφέρει να πλήξει την εικόνα της γερμανίας ως του "σιδηρού εταίρου" -με ολίγον από προαγωγό- της Ευρώπης. Πιστεύω πως ούτε οι ίδιοι έχουν συζητήσει τόσο μακροπρόθεσμα τα σχέδια τους κυρίως γιατί όταν μιλάμε για οικονομικά συμφέροντα οι συμφωνίες και οι συμμαχίες είναι εφήμερες και γιατί και οι δύο γνωρίζουν πως οι Γάλλοι, που πάντα έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους μια πολιτική ολοκλήρωση της Ευρώπης παράλληλα με την οικονομική, εξέλιξη που θα τους έθετε σε θέση ισχύος στη λήψη αποφάσεων, μπορεί να τρέξουν να τείνουν χείρα βοηθείας στον όποιο νέο καγκελάριο χρησιμοποιώντας το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις είναι καθημερινές προσκηνιακά και παρασκηνιακα και ο,τι σκεφτόμαστε σήμερα μπορεί να καταρριφθεί μετά από λίγες μέρες αν οι δυνάμεις που προς το παρόν μένουν εκτός παιχνιδιού (Ρωσία-Κίνα) αποφασίσουν πως έχουν λόγο - τους συμφέρει να πρσεγγίσουν τα εδάφη οικονομικού ελέγχου των ΗΠΑ.